www.acapus.com Greek         Αγγλικά Last updated 23/12/2004    
    

    

Photo Album
Αναζήτηση

         
  
  
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΔΕΥΤΕΡΟ
1. Βιολογία είναι η επιστήμη, που μελετά και αναλύει την αρχή, την ιστορία, τους χαρακτήρες και τα φαινόμενα της ζωής, όπως εκδηλώνονται στα φυτά και στα ζώα.
2. Ο Αμβρόσιος Παρέ (Ambroise Parè, 1517-1590), ο διασημότερος χειρουργός του αιώνα του, διηγείται μια προσωπική ιστορία, από την οποία μπορούμε να καταλάβουμε τι επίστευαν στον 16ο αιώνα για τη γέννηση των όντων. Γράψει: «Ήμουν σ’ ένα αμπέλι μου, που είχα κοντά στο Mendon και στο οποίο σπάζαμε τις μεγάλες και χοντρές πέτρες, που εμπόδιζαν τα κλήματα στη μέση μιας απ’ τις μεγάλες αυτές πέτρες είδα ένα ζωντανό φρύνο (= είδος βατράχου εντομοφάγου) και απόρησα πώς αυτό το ζώο μπόρεσε να γεννηθεί, να μεγαλώσει και να επιζήσει, αφού δεν είδα να υπάρχει εκεί γύρω καμμιά τρύπα, απ’ την οποία να είχε βγει. Ο εργάτης, που έσπαζε τις πέτρες, μου είπε ότι δεν έπρεπε ν’ απορώ, επειδή δεν ήταν η πρώτη φορά, που εύρισκε τέτοια και άλλα παρόμοια ζώα στο βάθος μέσα σε πολλές πέτρες χωρίς να φαίνεται κανένα άνοιγμα, από το οποίο να έβγαιναν. Μπορούμε λοιπόν να δώσουμε», συνεχίζει ο Parè, «την εξής εξήγηση για τον τρόπο, με τον οποίο γεννιούνται τα ζώα αυτά. Γεννιούνται από κάποια υγρή ουσία, που έχουν οι πέτρες κι ύστερα, απ’ το σάπισμα και τη μούχλα της ουσίας αυτής βγαίνουν αυτά τα ζώα»!... (Βλ. JULES CARLES, Η προέλευσις της ζωής, μτφρ. Χρ. Αλ. Ουζούνη, έκδ. Ι. Ν. Ζαχαρόπουλος, Αθήναι 1965, σελ. 10).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΤΡΙΤΟ
1. Τα υβρίδια είναι ζώα ή φυτά, που προέρχονται από τη διασταύρωση δύο ατόμων, τα οποία ανήκουν σε διαφορετικές ομάδες (φαινοτύπους, ποικιλίες ή φυλές). Ο ημίονος (το μουλάρι) είναι υβρίδιο, που προέρχεται από τη διασταύρωση αλόγου και όνου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΤΕΤΑΡΤΟ
1. Βλ. SVETLANA ALLILUYEVA, Only one Year, transl. by P. Chavchavadze. Penguin Books, London 1971, σσ. 16, 225-226, 328. Επίσης AL. CAMUS, Ο Επαναστατημένος άνθρωπος, μτφρ. Τζούλιας Τσακίρη, εκδ. Μπουκουμάνη, Αθήναι 1971, σσ. 278-279.
2. Βλ. Περιοδ. THE JOURNAL OF HEREDITY, Vol. 37, 1946, σελ. 5.
3. Βλ. Β. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, Λαμαρκισμός και το κεντρικό δόγμα της Μοριακής Βιολογίας, Περιοδ. «Η Δράσις μας», τεύχος 184, Φεβρουάριος 1982, σελ. 26.
4. ΖΟΡΕΣ ΜΕΝΤΒΕΝΤΕΦ, Η άνοδος και η πτώση του Λυσένκο (οι συνέπειες του δογματισμού στην επιστήμη) — Πρόλογος του Ζακ Μονό, μτφρ. Δανάης Μυλωνάκη, έκδ. Ράππα, Αθήνα 1971, σσ. 15, 13.
5. Βλ. περισσότερα: Ν. Π. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ, η Χριστιανική Πίστις εις τον αιώνα της Επιστήμης, έκδ. «ο Σωτήρ», έκδ. Δ’, 1982, σσ. 54-57.
6. Β. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, ό.π., σελ. 27.
7. Βλ. ROBERT Ε. D. CLARK, Darwin: Before and After, Moody Press, Chicago 1967, σσ. 47-49.
ΚΕΦΑΛΑΙO  ΠΕΜΠΤO
1. Βλ. ROBERT Ε. D. CLARK, Darwin: Before and After, σελ. 53.
ΚΕΦΑΛΑΙO  ΕΚΤO
1. Τα νησιά Γκαλάπαγκος (12 μεγάλα και 100 μικρότερα) βρίσκονται στο δυτικά της Δημοκρατίας του Ισημερινού. Γκαλάπαγκος είναι λέξη Ισπανική και σημαίνει χελώνα. Το σύμπλεγμα των νησιών αυτών ανακαλύφθηκε στις αρχές του 16ου αιώνα και πήρε το όνομα αυτό γιατί εκεί οι θαλάσσιες χελώνες έχουν μήκος 1,20μ., βάρος πάνω από 200 κιλά και, ζουν 300 - 400 χρόνια! Τα νησιά αυτά δε φημίζονται μόνο για τις χελώνες αλλά και για όλο τον πλούσιο ζωικό τους κόσμο, που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, επειδή εκεί συναντούμε ζώα, που δεν υπάρχουν σε κανένα άλλο μέρος της γης. Γι’ αυτά σήμερα ο τουρισμός ονομάζει τα νησιά Γκαλάπαγκος «η Κιβωτός του Νώε».
2. ΚΑΡ. ΔΑΡΒΙΝΟΥ, Η Καταγωγή του Ανθρώπου και η σεξουαλική επιλογή, μτφρ. Γ. Ν. Βιστάκη, έκδ. Αναγνωστίδη, Τομ. Β’, σσ. 334-335.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΕΒΔΟΜΟ
1. ROBERT   Ε. D. CLARK, Darwin: Before and After, σελ. 83.
2. Ε. J. KEMPF, Psychopathology 1921, σελ. 225, παρά ROBERT Ε. D. CLARK, ό.π., σελ. 84.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΟΓΔΟΟ
1. Στην Εισαγωγή του βιβλίου έγραψε: «Η εργασία μου έχει τώρα σχεδόν τελειώσει θα απαιτηθούν όμως ακόμη δυό η τρία χρόνια για να τη συμπληρώσω, και επειδή η υγεία μου δεν είναι καθόλου σταθερή, με έχουν παροτρύνει να δημοσιεύσω αυτή την περίληψη, αυτό το απόσταγμα (this Abstract).(...) Αυτή η περίληψη, που δημοσιεύω τώρα, αναγκαστικά πρέπει να είναι ατελής. Εδώ δεν μπορώ να δώσω παραπομπές και πηγές για αρκετές από τις θέσεις μου εμπιστεύομαι στον αναγνώστη μου, ο οποίος πρέπει να αναπαυθεί δίνοντας εμπιστοσύνη στην ακρίβεια της εκθέσεώς μου (...). Εδώ μπορώ να προσφέρω μόνο τα γενικά συμπεράσματα, στα οποία κατέληξα» (CHARLES DARWIN, Μ.Α., On the Origin οf Species by means οf Natural Selection, or the Preservation οι Favoured Races in the Struggle for Life, Watts & Co., London 1907, σελ. 7).
2. Η διασημότητα του Δαρβίνου και η υποδοχή του έργου του, κατά τον σύγχρονό μας γνωστόν Άγγλο γενετιστή Ντάρλιγκτον (Βλ. C. D. DARLINGTON: Darwin’s Place in History. Blackwell, 1959) οφείλεται κατά μέγα μέρος σε στρατηγική «δημοσιότητος», που εφάρμοσε με επιμέλεια ο ίδιος ο Δαρβίνος. α) Για να περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο τις αμφισβητήσεις, αποφάσισε ν’ αφήσει εκτός συζητήσεως τον άνθρωπο, ενώ επεξεργάστηκε με λεπτομερή τρόπο όλη την υπόλοιπη βιολογική περιοχή. β) Παρουσίασε το έργο του κατά αυστηρό ακαδημαϊκό τρόπο και εφρόντισε ώστε ό,τι θα γραφεί, να αναφερθεί κατά τρόπο παραδεκτό από το ευρύ κοινό. γ) Ορισμένα σημεία του κειμένου αποδόθηκαν κάπως ασυνάρτητα ως προς τις αποδείξεις και τους ορισμούς, ώστε να επιτρέπονται μελλοντικές αναθεωρήσεις. Και δ) για να εμφανιστεί το έργο εντελώς πρωτότυπο, δεν περιλήφθηκε σ’ αυτό καμμιά συζήτηση επί αναλόγων εργασιών, που προηγήθηκαν. «Αν όλα αυτά τα σημεία προμελετήθηκαν ή όχι, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χαρακτηρίζουν το έργον» (ΘΕΜ. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, Ακαδημαϊκού, Εκατό χρόνια από το θάνατο του Δαρβίνου. Εξέλιξη - Δαρβινισμός, [Έκτακτος Συνεδρία της Ακαδημίας ‘Αθηνών της 16ης Νοεμβρίου 1982], Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών, Τομ. 57, 1982. σσ. 535-536).
3.Βλ. Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, -Απολογητικαί Μελέται, Τομ. Β’, έκδ. «ο ΣΩΤΗΡ», Αθήναι 1969, σελ. 302.
4. CH. DARWIN, On the Origin οf Species, by means οf Natural Selection, Watts & Co, London 1907, σελ. 33.
5. CH. DARWIN, On the Origin οf Species, London 1907, σελ. 13.
6. CH. DARWIN, ό.π., σελ. 42 Επίσης CH. DARWIN, Η Καταγωγή των Ειδών, μτφρ. Ανδρ. Πάγκαλος, έκδ. Γκοβόστης - «Μπάϋρον», Αθήνα 1974, σελ. 96.
7. CH. DARWIN, On the Origin οf Species, London 1907, σελ. 13.
8. CH. DARWIN, ό.π., σελ. 13.
9. ΒΑΣ. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, Εξέλιξη και Μεταλλάξεις, Περιοδ. «Η Δράσις μας», τεύχος 187, Μάϊος 1982, σελ. 99.
10. Βλέπε το βιβλίο του «L’ Homme face à ses origines. Le problème de l’ Evolution. La croisade du livre Chrétien, Paris 1980, σσ. 34, 36. Ο DANIEL VERNET υπογράφει ως Agrégé de l’ Universite (Sciences Naturelles).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΕΝΝΑΤΟ
1. Περίληψη του λόγου του δημοσιεύθηκε στο «Δελτίον των Φυσικών Επιστημών», Δεκέμβριος 1937, σσ. 336-338 Βλ. Και Περιοδ. «Ακτίνες». Τομ. 1939, σσ. 12-15, 331.
2. ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, Ακαδημαϊκού, ό.π., σελ. 543.
3. ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, ό.π.., σελ. 544.
4. PIERRE THUILLIER, Darwin était - il darwinien? στο Περιοδ. «La Recherche», No 129, Ιανουάριος 1982, σελ. 11.
5. ΚΑΡ. ΝΤΑΡΒΙΝ, Η Καταγωγή των Ειδών, μτφρ. Ανδρ. Πάγκαλος, έκδ. Γκοβόστης - «Μπάϋρον», Αθήνα 1974, σελ. 91.
6. CH. DARWIN, The Origin οf Species, London 1907, σελ. 25.
7. Βλ. P. THUILLIER, ό.π., σελ. 13.
8. Βλ. CH. DARWIN, Η Καταγωγή των Ειδών. μτφρ. Ανδρ. Πάγκαλος, έκδ. Γκοβόστης - «Μπάϋρον», Αθήνα 1974, σελ. 89.
9. Βλ. P. THUILLIER, Darwin, était-il darwinien?, Περιοδ. «La Recherche», No 129/1982, σελ. 13.
10. P. THUILLIER, ό.π., σελ. 14.
11. Βλ. και ΒΑΣ. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, «Φυσική Επιλογή: ο πυρήνας της Δαρβινικής θεωρίας», στο Περιοδ. «Η Δράσις μας», τεύχ. 193, Νοέμβριος 1982, σελ. 153.
12. Βλ. P. THUILLIER, ό.π., σελ. 14.
13. CH. DARWIN, η Καταγωγή των Ειδών, μτφρ. Ανδρ. Πάγκαλος, σσ. .114, 115, 210.
14. Οι νόμοι του Αυστριακού μοναχού και βιολόγου Γρηγορίου Μέντελ (Gregor Mendel, 1822-1884), που καθορίζουν την κληρονομικότητα και δίνουν εξήγηση στα φαινόμενα της κληρονομικότητας, είναι τρεις: α) ο νόμος της επικρατήσεως• β) ο νόμος της αποσχίσεως ή διασπάσεως και γ) ο νόμος της ανεξάρτητης μεταβιβάσεως των χαρακτηριστικών ή της καθαρότητας των γαμετών. Οι νόμοι αυτοί εφαρμόζονται τόσο στα φυτά, όσο και στα ζώα. Οι τρεις αυτοί νόμοι αποτέλεσαν τη βάση της επιστήμης της Κληρονομικότητας ή Γενετικής ή Μεντελισμού. Χάρη στο έργο του Μέντελ, που συμπληρώθηκε αργότερα από τον de Vries (ντε Βρις), τον Τ. Morgan (Μόργκαν) κ.α. νεότερους βιολόγους χύθηκε πολύ φως στα προβλήματα του τρόπου κληρονομίας των διαφόρων ιδιοτήτων ακόμη δείχτηκε ότι τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά, όσο είχε υποθέσει ο Δαρβίνος. Έτσι ορισμένες ερμηνείες του φαντάζουν πολύ απλοϊκές, κλονίζοντας το θεωρητικό του μοντέλο.
15. Για τη θεωρία του Κέλβιν βλέπε πιο πάνω την § 4.
16. REYMOND I. NOGAR, The Widsom οι Evolution, Οκτώβριος 1966, σσ. 68, 69, στον Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί Μελέται, Τόμ. Β’, έκδ. «ο Σωτήρ», Αθήναι 1969, σελ. 318.
17. Περισσότερα βλέπε Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, ό.π., σελ. 316.
18. Τα δύο παραδείγματα τα δανειστήκαμε από το βιβλίο του Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί Μελέται, Τομ. Β’, σσ. 322-323.
19. Βλ. P. THUILLIER. Darwin était - il darwinien?, Περιοδ. «La Recherche», No 129, Janvier 1982, σελ. 21.
20. ΚΑΡ. ΔΑΡΒΙΝΟΥ, Η Καταγωγή του ανθρώπου και η σεξουαλική επιλογή. Τομ. Β’, μτφρ. Γ. Ν. Βιστάκη. έκδ. Αναγνωστίδη, σελ. 317.
21. Βλ. J. GUIBERT et L. CHINCOLE, Les Origines, έκδ. Η’, Paris 1928, σελ. 317, εις Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί Μελέται, Τομ. Β’, σελ. 189.
22. L. M. DAVIS, F. G. S., The Bible and Science, σελ. 7, 8, στο Περιοδ. «Επιστήμη και Πίστη», Ιαν. - Φεβρ. - Μάρτιος 1983, Αθήναι, Τόμ. 1, αρ. 1, σελ. 45-46.
23. Αναφέρεται στο άρθρο του P. THUILLIER, Darwin était - il darwinien?, ό.π., σσ. 21, 33.
24. Στο άρθρο του P. Thuillier, ό.π., σελ. 23.
25. Γράμμα του Δαρβίνου στο Lyell με ημερομηνία 1 Ιουνίου 1860. Βλ. La Vie et la Correspondance de Ch. Darwin, Tom. II, σελ. 179, στο άρθρο του Ρ. THUILLIER, που αναφέραμε πιο πάνω.
26. CH. DARWIN, Η Καταγωγή των Ειδών, μτφρ. Ανδρ. Πάγκαλος, σελ. 210.
27. Βλ. S. HERBERT, The Red Notebook of Charles Darwin, British Museum (Natural History) 1980, σελ. 66.
28. Το άρθρο του F. JENKIN το 1867 στο Περιοδ. «The North British Review». Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο βιβλίο του D. L HULL, Darwin and his Critics. The reception οf Darwin’s theory οf evolution, by the Scientific Community, Harvard University Press, 1973.
29. Κ. ΔΑΡΒΙΝΟΥ, Η Καταγωγή του Ανθρώπου κι η σεξουαλική επιλογή, μτφρ. Β. Βασιλείου, έκδ. Γκοβόστη, Αθήναι, σσ. 67, 68.
30. Ο Louis Aggassiz (Λουδοβίκος Άγκασσι, 1807-1873) ήταν Καθηγητής Ζωολογίας και Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο του Harvard (Χάρβαρντ, Η.Π.Α.). Ήταν «σφοδρός αντιδαρβινικός». Ο Louis Aggassiz έγραψε για τη θεωρία του Δαρβίνου: «Σέβομαι πάρα πολύ τον Κ. Δαρβίνο για τις σπουδαίες επιστημονικές αναζητήσεις, που έγιναν εκ μέρους του, αλλά το καθήκον και οι πεποιθήσεις μου μου επιβάλλουν να επιμείνω στις αντιρρήσεις, που έχω για τα όσα διδάσκει. Η θεωρία του Δαρβίνου έρχεται σ’ αντίθεση προς τις ορθές μεθόδους των φυσικών επιστημών, πρόκειται δε να επιφέρει ολέθριες ζημιές στην πρόοδό τους. Η υπόθεση του Δαρβίνου δεν έχει πηγή τα γεγονότα της παρατηρήσεως, αλλά είναι θεωρία, που επινοήθηκε εκ των προτέρων και αντιτάσσεται σε αρχές, που έχουν γίνει οριστικά αποδεκτές από την Επιστήμη».
Ο Aggassiz ήταν από τους σπουδαιότερους (αν όχι ο σπουδαιότερος) Παλαιοντολόγους και Ζωολόγους της εποχής του. Τον παραδέχονταν και όσοι διαφωνούσαν μαζί του. Έτσι ο υλιστής Μπύχνερ έγραψε: «Ο Aggassiz είναι ο περιφανέστερος των φυσιοδιφών της εποχής μας». Και ένας άλλος Δαρβινιστής από την Ιταλία έγραφε: «Η γνώμη του Aggassiz αντισταθμίζει τη γνώμη ολόκληρης Ακαδημίας φυσιοδιφών» (Βλ. Ι. ΣΚΑΛΤΣΟΥΝΗ, Θρησκεία και Επιστήμη• Δημώδης του Χριστιανισμού Απολογητική, εν Αθήναις 1898, σσ. 176, 177).
31. Βλ. «Un anti-evolutioniste de choc: Aggassiz», στο Περιοδ. «La Recherche», No 40, Decembre 1973, σελ. 1116.
32. ΘΕΜ. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, ό.π., σελ. 539.
33. Βλ. S. OHNO, L’ évolution des gènes (Περιοδ. «La Recherche» 11, No 107, σσ. 4-14), στο άρθρο του Β. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, με την ευκαιρία του έτους του Δαρβίνου, Περιοδ. «Η Δράσις μας», τ. 194, Δεκέμβριος 1982, σελ. 175.
34. J. Μ. LERNER, The Genetic Basis of Selection. John Wiley, N.Y., 1958. Ο Λέρνερ είναι Γενετιστής πληθυσμών, ειδικός πάνω στην Animal Breeding. Από απόψεως ιδεολογικού προσανατολισμού συντάσσεται με τον Dobzhansky.
35. Βλ. D. VERNET, L’ homme face à ses origines. Le probldme de l’ Evolution. La croisade du livre Chretien, Paris 1980, σελ. 204, στο άρθρο του ΒΑΣ. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, ο ρόλος της φυσικής επιλογής στην εξέλιξη, Περιοδ. «Η Δράσις μας», τ. 188-190, Ιουνίου - Ιουλίου – Αυγούστου 1982, σελ. 116. Η υπογράμμιση δική μας.
36. ΕΥΤΥΧΗ ΜΠΙΤΣΑΚΗ, Η Δαρβινική θεωρία, στοιχείο της διαλεκτικής της φύσης, Περιοδ. «Χημικά Χρονικά» — Γενική Έκδοση, Φεβρουάριος 1984, σελ. 66.
37. Βλ. Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί μελέται, Τομ. Β’, σσ. 314-315
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΔΕΚΑΤΟ
1. Βλ. Α. VANDEL, La Genèse du Vivant, Masson, Paris 1968, σελ. 155 (κεφ. 12o: Les modalites de l’ Evolution).
2. P. - P. GRASSÉ, Εσύ, ο μικρούλης θεός!, (Δοκίμιο για τη φυσική Ιστορία του άνθρωπου), μτφρ. Ν. Π. Παπαδόπουλος, έκδ. Ράππα, Αθήνα 1971.
3. Βλ. Ρ. - P. GRASSÉ, L’ Evolution du Vivant, Albin Michel, Paris 1973, σσ. 57 και 40-41.
4. Βλ. ΒΑΣ. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, Ο ρόλος της φυσικής επιλογής στην εξέλιξη, Περιοδ. «Η Δράσις μας», τ. 188-190, Ιούνιος - Ιούλιος – Αύγουστος 1982. σελ. 116.
5. Κ. ΔΑΡΒΙΝΟΥ, Η καταγωγή του ανθρώπου κι η σεξουαλική επιλογή, μτφρ. Β. Βασιλείου, έκδ. Γκοβόστη, Αθήνα, σελ. 67.
6. Βλ. P. THUILLIER, Darwin etait - il darwinien?, Περιοδ. «La Recherche», No. 129, Janvier 1982, σελ. 24.
7. Βλ. Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί Μελέται, Τομ. Β’, σελ. 324.
8. Βλ. Η Νεωτέρα Φυσική και Βιολογική Θεωρία, στο Περιοδ. «Ακτίνες», Τομ. 1940, σελ. 67. Επίσης HANS DRIESCH, η υπερνίκησις του υλισμού, στο Περιοδ. «Ακτίνες», Τομ. 1948, σσ. 113-118.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΕΝΔΕΚΑΤΟ
1. Βλ. R. DAWKJNS, The Selfish Gene, Oxford University Press, 1975.
2. Βλ. P. THUILLIER, Les biologistes vont - ils prendre le pouvoir? La sociobiologie en question, Edition Complexe, Paris 1981. Βλέπε άρθρο του MARCEL BLANC, «Les theories de l’ Evolution aujourd’ hui», στο Περιοδ. «La Recherche», No 129, Ιανουάριος 1982, σελ. 40.
3. Βλ. ΒΑΣ. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, Η Θεωρία της εξελίξεως σήμερα, Α’, στο Περιοδ. «Η Δράσις μας», τ. 197, Μάρτιος 1983, σελ. 47.
4. Βλ. Ν. ELDREDGE και S. J. GOULD, in Models in Paleobiology, Τ. J. Μ. Schopf (ed.), W. H. Freeman, 1972 Επίσης Ν. ELDREDGE και J. CRACRAFT, Phylogenetic Pattern and Evolutionary Process, Columbia University Press, 1980.
5. Βλ. Ν. ELDREDGE και S. J. GOULD in Models in Paleobiology, Τ. J. Μ. Schopf (ed.), W. H. Freeman, 1972 Επίσης Ν. ELDREDGE, La macroevolution, στο Περιοδ. «La Recherche» 1982, No 133, 13, σσ. 616-626- Επίσης S. Μ. STANLEY, The new evolutionary timetable, Basic Books, 1981 Επίσης άρθρο του Ε. VRBA δημοσιευμένο το 1980 στο South African Journal of Science και αναφερόμενο στο άρθρο του MARCEL BLANC: Les theories de l’ evolution aujourd’ hui, Περιοδ. «La Recherche» 1982, No 129, σελ. 26.
6. KAP. ΔΑΡΒΙΝΟΥ, «Η καταγωγή του ανθρώπου κι η σεξουαλική επιλογή», μτφρ. Β. Βασιλείου, έκδ. Γκοβόστη, σελ. 67.
7. Βλ. Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί Μελέται, Τομ. Β’, σελ. 194.
8. Βλ. Ε. GUYENOT, Les problemes de la vie, Bourquin, Geneve 1946.
9. Τελεονομία είναι ο όρος, που εισήγαγε και χρησιμοποιεί ο ΖΑΚ ΜΟΝΟ στο έργο του «Τύχη και Αναγκαιότητα» (Le hasard et la nécessιté). Με τον όρο «τελεονομία» θέλει να εκφράσει την ιδιότητα ή τον μηχανισμό των έμβιων όντων να διατηρούν και ν’ αναπαράγουν την κανονική τους δομή. Πιο απλά- αυτό που οι πιστοί, οι Χριστιανοί βιολόγοι ονομάζουν σκοπιμότητα ή τελεολογία (η οποία εξ ορισμού προϋποθέτει την ύπαρξη «ελεύθερης προσωπικότητας»), ο Μονό το ονομάζει «τελεονομία» και φαίνεται ότι ο όρος του αυτός ταυτίζεται μάλλον με την αιτιοκρατία (νόμος της αιτιότητας).
10. Βλ. J. MONOD, Le hasand et la nécessιté. Essai sur la philosophie naturelle de la Biologie moderne. Le Seuil. Paris 1970, σσ. 29-30, 125, 138.
11. ΖΑΚ MONO, Η Τύχη και η Αναγκαιότητα. Δοκίμιο για τη φυσική φιλοσοφία της νεότερης Βιολογίας, μτφρ. Ν. Π. Παπαδόπουλος, έκδ. Ράππα, Αθήνα 1971, σελ. 183.
12. Βλ. άρθρο του HAMPTON L. CARSON, στο Περιοδ. «American Naturalist», 1975, 109, σελ. 83. Επίσης το άρθρο του ΒΑΣ. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, Φυσική Επιλογή: ο πυρήνας της Δαρβινικής θεωρίας, στο Περιοδ. «Η Δράσις μας», τ. 193, Νοέμβριος 1982, σελ. 153.
13. Βλ. Ν. ELDREDGE, La macroévolution, Περιοδ. «La Recherche» 1982, No 133, 13,. σσ. 616-626 Ν. ELDREDGE και S. J. GOULD in Models in Paleobiology, T. J. M. Schopf (ed.), W. H. Freeman, 1972.
14. Βλ. ΒΑΣ. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, Φυσική Επιλογή: ο πυρήνας της Δαρβινικής θεωρίας, στο Περιοδ. «Η Δράσις μας», τ. 193, Νοέμβριος 1982, σελ. 154.
15. Βλ. ΒΑΣ. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, Εξέλιξη και Μεταλλάξεις, Περιοδ. «Η Δράσις μας», τ. 187, Μάϊος 1982, σελ. 99.
16. Βλ. JOHN MAYNARD - SMITH. The Theory οf Evolution, Penguin Books, Middlesex, England 1975 D. VERNET, L’ homme face à ses origines. Le problème de l’ Evolution. La croisade du livre Chrétien, Paris 1980.
17. PIERRE-PAUL GRASSE, L’ Evolution du Vivant, Albin Michel, Paris 1973, στο άρθρο του ΒΑΣ. ΝΟΪΤΣΑΚΗ, Εξέλιξη και μεταλλάξεις, Περιοδ. «Η Δράσις μας», τ. 187, Μάρτιος 1982, σελ. 98.
18. Βλ. Η. L. CARSON, στο Περιοδ. «American Naturalist» 1975, No 109, σελ. 83.
19. Βλ. J. R. POWELL, 1978, L. Η. ARITA και Κ. Υ. KANISHIRO, 1979 Επίσης J. Ν. AHEARN, 1980, αναφερόμενο στο άρθρο του Μ. BLANC, Les theories de l’ Evolution aujourd’ hui, Περιοδ. «La Recherche» 1982, No 129, σελ. 35.
20. ΘΕΜ. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, ό.π., σελ. 540. Για το σάλο που προκλήθηκε από την πιο πάνω έκθεση, βλέπε: R. FIFIELD, Evolution of Natural History at South Kensigton. Περιοδ. «New Scientist», αρ. 76, April 1981 Επίσης L. R. HALSTEAD, Le musée des Erreurs, Περιοδ. «Nature», Nov. 1980 (Οι δυό τελευταίες παραπομπές από ΘΕΜ. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, ό.π.).
21. Περισσότερα βλ. Στο «Ο Δαρβίνος και η αλήθεια», έκδ. «Ζωή» (έκδ. β’), Αθήναι 1983. σσ. 29-31.
22. Βλ. Περισσότερα στο άρθρο του Μ. BLANC, Les theories de l’ evolution aujourd’ hui, Περιοδ. «La Recherche» 1982, No 129, σσ. 29-40.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΔΩΔΕΚΑΤΟ
1. Για το σάλο, που προκάλεσε η εισαγωγή του ηλιοκεντρικού συστήματος από τον Κοπέρνικο, βλέπε: Ν. Π. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ, Η Χριστιανική Πίστις εις τον Αιώνα της Επιστήμης, έκδ. «ο Σωτήρ», έκδ. Δ’, Αθήναι 1982, σσ. 82, 84, 90, 118 εξ.
2. ΕΡΝΣΤ ΜΑΫΡ, Η Ανάπτυξη της Βιολογικής Σκέψης: Ποικιλομορφία, Εξέλιξη και Κληρονομικότητα, The Blecknap Press οf Harvard University Press. Σελίδες 974.
3. ΘΕΜ. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, ό.π., σελ. 537. Για την ποικίλη υποδοχή της θεωρίας του Δαρβίνου σ’ όλο τον κόσμο βλέπε: Τ. F. GLICK, The Comparative Reception οι Darwinism. Univ. οf Texas Press, 1974. Για την αντίδραση που συνάντησε στη Γαλλία βλέπε: J. ROSTAND, L’ evolution des Especes; Histoire des Idées Transformisme, Hachette, 1932.
4. Βλ. ROBERT E. D. CLARK, Darwin: Before and after, σελ. 62.
5. Βλ. ROBERT Ε. D. CLARK, ό.π., σελ. 63.
6. Βλ. ROBERT Ε. D. CLARK, ό.π., σελ. 80.
7. Βλ. ROBERT E. D. CLARK, ό.π., σελ. 87.
8. Βλ. ROBERT Ε. D. CLARK, ό.π., σσ. 87, 60, 61.
9. Βλ. DAVID Ν. LIVINGSTONE, Evolution versus Religion?, στο Περιοδ. «Third Way», London, Μάρτιος 1980, σελ. 16.
10. Αρχαιοβίωση (Archeobiosis) = αρχαιογένεση = καταγωγή της ζωής, αρχή της ζωής ή πρώτη εμφάνιση της ζωής.
11. βλ. ROBERT E. D. CLARK, ό.π., σελ. 88.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ
1. Βλ. Περιοδ. «Nature», Vol. 228, 4 Δεκεμβρίου 1980, σελ. 430, στήλη Correspondence, επιστολή του Μ. J. HUGHES - GAMES.
2. ALB. CAMUS, Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος, μτφρ. Τζούλιας Τσακίρη, έκδ. Μπουκουμάνη, Αθήναι 1971, σσ. 278-279.
3. βλ. DENIS ALEXANDER, Beyond Science, A. J. Holman, Philadelphia & N. York, 1972, σελ. 80.
4. Αλληλογραφία ΜΑΡΞ - ΕΝΓΚΕΛΣ, Μέρος Β’, μτφρ. Λ. Αποστόλου, έκδ. «Μπάϋρον», Αθήναι 1975, σελ. 52.
5. Βλ. ROBERT E. D. CLARK, Darwin: Before and after, σελ. 103.
6. SUMNER To-day. Selected Essays of W. G. Sumner, 1940, σελ. 126.
7. C. DARWIN. La descendance de l’ homme et la selection sexuelle. Trad, par E. Barbler, Paris 1874, Μέρος II, Κεφ. XXI, σελ. 651: «Sour arriver (l’ homme) plus haut encore, il faut qu’ il continue à être sou mis a une lutte rigoureuse... Il devrait y avoir concurrence ouverte pour tous les hommes, et on devrait faire disparaitre toutes les lois et toutes les coutumes qui empdchent les plus capablesde reussiret d’ elever le plus grand nombre d’ enfants».
8. Βλ. Α. ΧΙΤΛΕΡ, O αγώνας μου Επίσης Hitler’s Speeches, 2 Vols., USA, 1942. Επίσης Social and Political Doctrines οι Contemporary Europe, 1939.
9. Βλ. P. - P. GRASSE, L’ Homme en Accusation, Albin Michel, Paris (από επιστολή του Philippe Janvier, στήλη Correspondence του Περιοδ. «Nature», Vol. 289, 19 Φεβρουαρίου 1981. σελ. 740).
10. D. VERNET, Πίστη και Αθεϊσμός σήμερα, Έλλην  μετάφραση, Αθήναι 1982, σελ. 13.
11. Περιοδ. «New Scientist», 11.9.1980, σελ. 765.
12. Βλ. Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί Μελέται, Τομ. Β’, έκδ. «Ο Σωτήρ», έκδ. Δ’, Αθήναι 1976, σελ. 191.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΔΕΚΑΤΟ  ΤΕΤΑΡΤΟ
1. CHARLES DEVILLERS, La Genese des Mammiferes, Περιοδ. «La Recherche», 122, 580 του 1981.
2. Θ EM. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, ό.π., σελ. 543.
3. ΘΕΜ. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, ό.π., σελ. 543.
4. ΘΕΜ. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, ό.π., σελ. 543.
5. LECOMTE Du NOÜY, Human Destiny, A Mentor Book, 1962, σσ. 55, 76, 77.
6. Βλ. άρθρο ΔΗΜ. Δ. ΚΩΤΣΑΚΗ, Απάται και νοθείαι κατά την επιστημονικήν έρευναν, στο Περιοδ. «Συζήτησις», τεύχ. 176, Απρίλιος 1975, σελ. 72.
7. L. S. WASHBURN, The Anthropology Today, Chicago 1950, στο Περιοδ. «Επιστήμη και Πίστη», Τομ. A’, αρ. 1, 1983, σελ. 47.
8. Βλ. LUCY, Le plus ancien squelette l’ hominien connu, στην Εφημ. «Le Monde», 24 Janvier 1975, p. 22.
9. Τ. D. WHITE (1982), Les Australopithèques, στο Περιοδ. «La Recherche», Vol. 13, No 138, pp. 1258-1270.
10. Τ. D. WHITE, ό.π.
11. C. Ο. LOVEJOY (1981), The Origin of Man, Περιοδ. «Science», Vol. 211, No 4480, pp. 341-350.
12. T. D. WHITE, ό.π.
13. ΘΕΜ. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ, ό.π., σελ. 542.
14. Βλ. ΘΕΜ. ΔΙΑΝΝΕΛΙΔΗ. ό.π., σελ. 542-543. Επίσης Εφημ. «Η Καθημερινή», 25 Δεκεμβρίου 1982. Επίσης Εφημ. «Εστία», 19.3.1981.
15. Βλ. Περιοδικό «Scientific American», July 1979, σελ. 68 και June 1980, σελ. 64.
16. Βλ. Περιοδικό «Scientific American», November 1980, σελ. 72.
17. Ν. ELDREDGE (1982), La macroovolution, Περιοδ. «La Recherche», No 133, p. 616.
18. Εδώ πρέπει να τονισθεί ότι «δεν αναφερόμαστε στην Αρχαιοπτέρυγa, επειδή oι ίδιοι οι εξελικτικοί δεν συμφωνούν μεταξύ τους και παγκόσμια υπάρχουν διάφορες θεωρίες σχετικές με την παλαιοντολογική αυτή «ανακάλυψη». Βιολόγοι και Παλαιοντολόγοι του ΙΙανεπιστημίου της Utah (Γιούτα, ΗΠΑ) π.χ. τονίζουν πως γεωλογικά υπήρχαν πουλιά πριν από την Αρχαιοπτέρυγα»: ΚΡΙΤ. ΦΙΛΟΥ, Μιά Κριτική Ματιά στις Αρχές της Εξέλιξης, άρθρο στο Περιοδ. «Επιστήμη και Πίστη», Έτος Β’, αρ. 2, Απρίλιος - Μάϊος -Ιούνιος 1984, σελ. 37.
19. P. TUILLIER (1981), Le «scandal» du British Museum, Περιοδ. «La Recherche», Vol. 12, No 125, pp. 1016-1022.
20. R. LEWIN (1980), Evolutionary Theory under Fire, Περιοδ. «Science», 21 November 1980, pp. 883-887.
21. DUANE GISH, The Battle of Creation, Vol. 2, σελ. 168, στο Περιοδ. «Επιστήμη και Πίστη», Τομ. 1, αρ. 1, 1983, σελ. 45.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΔΕΚΑΤΟ  ΠΕΜΠΤΟ
1. Οι ανωτέρω γνώμες από το βιβλίο του Ι. ΣΚΑΛΤΣΟΥΝΗ, Θρησκεία και Επιστήμη. Δημώδης του Χριστιανισμού Απολογητική, εν Αθήναις 1898, σσ. 138, 139.
2. Βλ. τις γνώμες των Πουσέ και Χάξλεϋ στο Ι. ΣΚΑΛΤΣΟΥΝΗ, ό.π., σσ. 141, 142.
3. Ο Λεοπόλδος - Αιμίλιος - Μάριος Φλουράνς (1794-1867) υπήρξε διάσημος φυσιολόγος. Ήταν διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Μονπελλιέ (Montpellier), με εξαιρετικές εργασίες πάνω στο νευρικό σύστημα. Έγινε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, προτιμηθείς του Ουγκώ.
4. Βλ. Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί Μελέται. Τόμ. Β’, σσ. 140-141.
5. Επιστολή του Καθηγητού ΒΑΣ. ΚΡΕΜΜΥΔΑ, με τίτλο «Τα θαυμαστά της Δημιουργίας στη Βιολογία», Εφημ. «Η Καθημερινή», 19 Μαΐου 1984.
6. Βλ. Η νεωτέρα Φυσική και η Βιολογική θεωρία, Περιοδ. «Ακτίνες», Τόμ. 1940, σελ. 67. Επίσης HANS DRIESCH, Η υπερνίκησις του υλισμού, Περιοδ. «Ακτίνες», Τομ. 1948, σσ. 113-118.
7. ΒΑ. Prof. J. A. FLEMING, Evolution and Revelation, σελ. 3, στο Περιοδ. «Ακτίνες», Έτος Θ’, 1946, τεύχ. 61-62, Νοέμβριος - Δεκέμβριος 1946, σελ. 387.
8. LAMARCK, Philosophie. Τομ. Α’, σελ. 113, στον Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί Μελέται, Τομ. Β’, σσ. 162-163.
9. Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Απολογητικαί Μελέται, Τομ. Β’, σσ. 162-163.
10. Ι. ΣΚΑΛΤΣΟΥΝΗ, Περί γενέσεως του ανθρώπου αρμονίαι Χριστιανισμού και Επιστήμης, εν Αθήναις 1893, σελ. 20.
11. Βλέπε Επιστολή του Καθηγητού ΒΑΣ. ΚΡΕΜΜΥΔΑ, ό.π. Η υπογράμμιση δική μας.
12. Βλέπε Επιστολή του Καθηγητού ΒΑΣ. ΚΡΕΜΜΥΔΑ, ό.π. Η υπογράμμιση δική μας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΔΕΚΑΤΟ  ΕΚΤΟ
1. Βλ. ROBERT Ε. D. Clark, Darwin: Before and After, σελ. 49.
2. Βλ. Η. F. OSBORN, Evolution and Religion in Education, N.Y. 1926, σελ. 48.
3. Βλ. ROBERT Ε. D. CLARK, ό.π., σσ. 120-121.
4. CH. DARWIN, Η Καταγωγή του Ανθρώπου, μτφρ. Β. Βασιλείου, έκδ. Γκοβόστη, σελ. 106. Οι υπογραμμίσεις δικές μας.
5. H. DARWIN, La descendance de l’ homme et la selection sexuelle, μτφρ. Ε. Barbier, έκδ. Schleicher frères, Paris 1874, p. 645 (γραμμή 17 του XXI κεφαλαίου).
6. Βλ. Ι. ΣΚΑΛΤΣΟΥΝΗ, Θρησκεία και Επιστήμη. Δημώδης του Χριστιανισμού Απολογητική, εν Αθήναις 1898, σελ. 227.
7. Ι. ΣΚΑΛΤΣΟΥΝΗ, Περί γενέσεως του ανθρώπου αρμονίαι Χριστιανισμού και Επιστήμης σσ. 22, 87, 88.
8. Βλ. Ι. ΣΚΑΛΤΣΟΥΝΗ, Περί γενέσεως του ανθρώπου αρμονίαι Χριστιανισμού και Επιστήμης, σελ. 2.
9. Βλ. The Challenge of Life, σσ. 104-106, στο άρθρο του ADLAI A. ASTEB, Return of the Infidels (= Η επιστροφή των απίστων), Περιοδ. «Signes of the Times», U.S.A., 20 Σεπτεμβρίου 1955, σελ. 9. Οι υπογραμμίσεις δικές μας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ  ΔΕΚΑΤΟ  ΕΒΔΟΜΟ
1. Βλ. ALEC BROWN, In Search οf Faith,  1943, στο βιβλίο του ROBERT Ε. D. CLARK, Darwin: Before and After, σελ. 187.
2. Για τη στάση της επιστήμης απέναντι στη θρησκεία για το αν μπορεί ένας επιστήμονας να πιστέψει στο Θεό και γενικά για το ποια είναι σήμερα η θέση της Χριστιανικής Πίστεως στην εποχή με την τόση επιστημονική πρόοδο βλέπε: Ν. Π. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ, Η Χριστιανική Πίστις εις τον αιώνα της επιστήμης, έκδ. «ο Σωτήρ», έκδ. Δ’, Αθήναι 1982.
 


Ε' Μέρος...I. M. Οσίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάτου, Τάλαντο, Λαύρα Σπηλαίων Κιέβου - 120 Άφθοροι Άγιοι.

Περισσότερα >>

Ζ' Μέρος...Άγιο Φως.

Περισσότερα >>